ENG
IMRTچیست؟
پرتودرمانی تنظیم شده یا Intensity-modulated radiation therapy (IMRT) یک نوع پیشرفتۀ رادیوتراپی سه بعدی کانفورمال (3DCRT) است. در آن از سخت افزار و نرم افزارهای پیشرفته ای استفاده می شود تا بتوان شکل و شدت پرتو تابانیده شده به نواحی مختلف درمانی را به خوبی تغییر داد. این، یکی از دقیق ترین شکل های پرتودرمانی خارجی است که موجود می باشد.
IMRT چگونه کار می کند؟
هر چند 3DCRT و IMRT در در الگوی و حجم پرتوی تابیده شده به بدن متفاوتند. در 3DCRT مرسوم، پزشکان الگوهای تابش پرتو را به کامپیوتر می دهند. در IMRT ، پزشک دوزهای خاصی که تومور و بافت های سالم اطراف باید بگیرند را تعیین می کنند. سپس تیم فیزیک از یک برنامۀ پیچیدۀ کامپیوتری برای ترسیم یک طراحی درمان مناسب دوزهایی که پزشک تعیین کرده است، استفاده می کنند. این فرآیند “طراحی معکوس درمان” نام دارد. درمان با IMRT کمی طولانی تر از درام با 3DCRT است ولی در کل عوارض جانبی کمتری ایجاد می کند.
در IMRT از همان شتابدهندۀ خطی درمانی که در 3DCRT مرسوم پرتوی ایکس آزاد می کنند استفاده می شود.
به عنوان یک ویژگی منحصر به خود،IMRT دارای کولیماتور چند برگی دینامیک multi-leaf collimators (DMLC)، دستگاهی کامپیوتری که از بیش از 120 لایۀ متحرک برای تطبیق شکل پرتو تابیده شده با تومور در هر زاویه ای درحالی که بافت های اطراف تا بیشترین حد ممکن حفظ می شوند، می باشد.
DMLC کمک می کند تا دوز پرتو در یک زاویۀ خاص متفاوت باشد، به عبارت دیگر، می توان به گونه ای آن را تنظیم کرد که بعضی قسمت ها پرتوی بیشتری و بعضی قسمت ها پرتوی کمتری بگیرند. تکنیک های کمی قدیمی تر هم می تواند شکل پرتوی تابشی را تنظیم کنند اما فقط می توانند با یک دوز یکسان این پرتو را انتقال دهند. قابلیت تغییر در دوز پرتوی در DMLCها به کمک “پنجره های کشویی” که در طول هدف تومورال حرکت می کنند انجام می شود.
برای آن که بهتر بتوان عملکرد DMLCها را متوجه شد، می توان سر دوشی را با سوراخ های بسیار تصور کرد، و آب را به عنوان پرتو در نظر گرفت. رادیوتراپی استاندارد تنها اجازه می دهد که جریان یکنواخت آب از تمام سوراخ ها بیرون بیاید. ولی با DMLCها هر سوراخی در دوش را می توان حذف کرد یا استفاده کرد، یا به گونه ای تنظیم کرد که آب از هر قسمت با شدت های مختلف خارج شود. در رادیوتراپی هدف آن است که دوز مورد نظر تمام تومور را در بر بگیرد، در تکنیک جدید دقت این هدف بسیار بیشتر می شود.
روند درمان و عوارض جانبی IMRT مشابه 3DCRT است.