سرطان پستان چیست؟
سرطان پستان زمانی شروع میشود که سلول های پستان شروع به رشد کنترل نشده میکنند. این سلولها معمولاً توموری را تشکیل میدهند که در بیشتر موارد با اشعه ایکس (رادیولوژی) قابل مشاهده بوده، یا به شکل یک توده حس میگردد. اگر سلولها به سمت بافتهای اطراف رشد نمایند (تهاجم) و یا در مناطق دورتر بدن پخش شوند (متاستاز)، تومور، بدخیم (سرطانی) محسوب می گردد. سرطان پستان تقریبا همیشه درزنان مشاهده می گردد، اما مردان نیز میتوانند مبتلا شوند.
تقریباً سلولهای همهی قسمتهای بدن میتوانند سرطانی شوند و به سایر نواحی بدن گسترش پیدا کنند.
ناحیه شکل گیری سرطان پستان
سرطان پستان میتواند از نواحی مختلف پستان آغاز شود.
(سرطانهای مجاری پستان یا ductal cancer):
منشا اغلب سرطانهای پستان مجاریی هستند که شیر را به نوک سینه منتقل میکنند.
(سرطانهای لوبولار یا lobular cancer):
برخی سرطانها از غدههای تولید کننده شیر آغاز می شوند.
انواع دیگر
انواع دیگر سرطان های پستان هم وجود دارند که کمتر شایع می باشند. تعداد کمی از سرطانها نیز از سایر بافتهای پستان منشا میگیرند. این سرطانها سارکوما و لنفوما نامیده می شوند و در واقع در گروه سرطان های پستان دسته بندی نمی شوند.
با وجودآنکه اغلب انواع سرطان های پستان میتوانند باعث به وجود آمدن توده شوند، برخی موارد، ایجاد توده نمی کنند. بسیاری از سرطانهای پستان را می توان از طریق بررسی ماموگرام و برنامه های غربالگری که میتوانند سرطانها را اغلب در مراحل اولیه بیماری، پیش از این که حتی احساس شوند و علائم بیماری بروز پیدا کنند تشخیص داد. سرطان پستان علائم دیگری نیز دارد که باید مراقبشان باشید و در صورت مشاهده به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
البته توجه داشته باشید که بیشتر تودههای پستان خوشخیم بوده، و سرطانی (بدخیم) نیستند. تومورهای غیر سرطانی پستان نیز حاصل رشد غیر طبیعی و کنترل نشده سلولی هستند اما به خارج از پستان گسترش پیدا نکرده و خطرناک نیستند. اما برخی از تودههای خوشخیم میتوانند خطر ابتلاء به سرطان پستان در زنان افزایش دهند. هر توده یا تغییری در پستان لازم است توسط پزشک متخصص معاینه و بررسی شود تا مشخص شود که خوشخیم است یا بدخیم (سرطانی) و آیا بر خطر ابتلاء فرد به سرطان در آینده اثر دارد یا خیر.
این تصویر آناتومی پستان را از نمای رو به رو و جانبی نشان میدهد که شامل دیواره سینه، عضله، مجرای پستان (Ducts)، هاله پستان (Areola)، نوک پستان، لوبولها، استروما، دندهها و غدد لنفاوی است.
چگونه سرطان پستان گسترش پیدا می کند؟
گسترش سرطان پستان زمانی رخ می دهد که سلولهای سرطانی درون خون یا دستگاه لنفاوی وارد شده، به بخشهای دیگر بدن منتقل شوند.
دستگاه لنفاوی شبکهای از رگهای لنفی (یا لنفاوی) است که در سرتاسر بدن یافت می شود و غدد لنفاوی را به هم وصل میکند.( مجموعهای از سلولهای کوچک لوبیایی شکل دستگاه ایمنی). مایع شفاف درون رگهای لنفی به نام لنف شامل محصولات جانبی بافت ها، مواد زاید، و سلولهای دستگاه ایمنی است. رگهای لنفی مایع لنف را از پستان خارج میکند. سلولهای سرطانی در موارد سرطان پستان میتوانند وارد رگهای لنف شده، شروع به رشد در غدههای لنفی کنند. اغلب رگهای لنفی پستان به غدد لنفاوی زیر بغل، غدد لنفی اطراف استخوان ترقوه (بالا و زیر ترقوه)، غدد لنفی درون سینه نزدیک به استخوان پستان (غدد لنفاوی درون بافت پستان) تخلیه می شوند.
تصویر ارتباط غدههای لنفی بالای ترقوه، زیر ترقوه، زیر بغل و درون پستان را با پستان نشان میدهد.
اگر سلولهای سرطانی به غدههای لنفاوی سرایت کرده باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که این سلولها از طریق دستگاه لنفی منتقل شده باشند و به بخشهای دیگر بدن سرایت کرده باشند (متاستاز داده باشد). هر چه غدههای لنفی دارای سلولهای سرطانی پستانی بیشتری باشد احتمال این که سرطان در اعضای دیگر یافت شود بیشتر است. به همین دلیل پیدا شدن سرطان در یک یا چند غده لنفی اغلب بر روی برنامه درمانی تأثیرگذار است. بنابراین در اغلب موارد لازم است جهت برداشتن یک یا چند غده لنفی جراحی انجام گیرد و مشخص گردد آیا سرطان گسترش پیدا کرده است یا خیر.
نکته: با این وجود همه زنانی که سلولهای سرطانی در غدد لنفی آنها مشاهده شده است گسترش متاستاز ندارند ولی ممکن است در برخی از زنانی که هیچ سلول سرطانی در غدد لنفیشان مشاهده نشده باشد در آینده، متاستاز رخ دهد.